Best 110+ Sanskrit Suvichar – संस्कृत में सुविचार और अनमोल वचन

Sanskrit Suvichar
4.7/5 - (4 votes)

मित्राणि, भवतः “Suvichar In” इति जालपुटे स्वागतम्। अद्यतनलेखे वयं भवद्भ्यः ११०+ Sanskrit Suvichar विषये विस्तरेण कथयिष्यामः। वयं सर्वे प्रतिदिनं नूतनान् विचारान् श्रोतुं पठितुं च रोचयामः। सर्वदा स्मर्यतां त्वं पर्याप्तः।

सुविचारस्य माध्यमेन जीवने नूतनाः प्रेरणाः प्राप्नुमः। अत एव अद्यत्वे लेखे वयं भवद्भ्यः संस्कृतसुविचारम् आनितवन्तः। Sanskrit Suvichar विषये विस्तरेण ज्ञातुं अवश्यमेव अन्त्यपर्यन्तं एतत् लेखं पठन्तु। सर्वदा स्मर्यतां त्वं पर्याप्तः।

यदि जीवने सफलतां प्राप्तुम् इच्छसि तर्हि

अतः वक्तुं अपेक्षया अधिकं श्रवणस्य आदतं विकसयन्तु।

प्रातः जागरणं सर्वदा लाभप्रदं भवति,

अथ निद्राद् वा अहङ्कारात् वा भगिनीतः वा।

पक्षिणः कदापि स्वसन्ततिनां भविष्याय नीडं न कुर्वन्ति,

सः केवलं तान् उड्डयनस्य कलां पाठयति।

सरलस्वभावः न तस्य दुर्बलता, जगति जलात् सरलतरं किमपि नास्ति,

परन्तु तस्य प्रवाहः बृहत्तमं शिलामपि खण्डयति ।

यदि त्वं कस्यचित् अपमानं करोषि ।

अतः वास्तवमेव भवन्तः स्वस्य सम्मानं नष्टं कुर्वन्ति।

कथं मित्रं न सहते ?

यः च न अवगच्छति, कथं सः सम्बन्धः।

अस्माभिः किमपि सहितुं अपि शिक्षितव्यं यतः,

अस्माकं केचन दोषाः अपि सन्ति ये अन्ये सहन्ते।

कालस्य धनस्य च बृहत्तमः अन्तरः।

भवन्तः सर्वदा जानन्ति यत् भवतः कियत् धनं वर्तते,

परन्तु भवन्तः सम्यक् न जानन्ति यत् भवतः कियत् समयः अस्ति।

श्वः भवतः मनसि अस्ति,

श्वः च भवतः हस्ते अस्ति।

कुटुम्बे प्रचलितानि कार्याणि सर्वदा गोपनीयानि, जनाः महता रुचिपूर्वकं तादृशीम् वार्ताम् प्रसारयन्ति,

महाभारत एव च ​​तेषां गृहे घटते चेदपि उपहासं कुरुत।

ये कर्णपूरयन्ति तेभ्यः दूरं स्थातुं वरम्।

अन्यथा त्वां प्रियजनेभ्यः दूरं करिष्यति।

न महत्त्वं यत् व्यक्तिः किम् अस्ति,

परन्तु व्यक्तिस्य मध्ये यत् अस्ति तत् अतीव महत्त्वपूर्णम् अस्ति।

Easy Sanskrit Shlok
Easy Sanskrit Shlok

धर्मः केवलं मार्गं दर्शयति,

कर्म एव त्वां गन्तव्यं नयति।

यस्य कस्यचित् शुभाशुभं न भवति,

दोषान् परेषां विन्दित्वा दुष्कृतं च यः ।

आत्मानं महान् कर्तुं प्रयतते।

अहं श्रेष्ठः, एषः विश्वासः,

परन्तु अहं श्रेष्ठः, एषः अहङ्कारः।

कदाचित् अवकाशे स्वस्य दोषेषु ध्यानं ददातु,

परदर्पणत्वस्य इच्छा तिरोहिता भविष्यति।

प्रवृद्धाः बालकाः नीडं त्यजन्ति इति पक्षिणां नियमः ।

अस्ति तु मृत्योः यावत् लोभेन तिष्ठति ।

धनं अर्जयितुं एतावत् तनावः न ग्रहीतव्यः,

यत् भवता अर्जितेन धनेन निद्रागोल्यः क्रेतव्याः।

केन मृत्तिकायाः ​​निर्मिताः ते जनाः, ये मासान् यावत् प्रियजनपत्राणि प्रतीक्षन्ते स्म ।

अधुना यदि भवन्तः कतिपयान् दिनानि यावत् न वार्तालापं कुर्वन्ति तर्हि जनाः स्वसम्बन्धं परिवर्तयन्ति।

सदा हसति, एकस्मिन् दिने जीवनम् अपि भवन्तं कष्टं कृत्वा श्रान्तं भविष्यति।

यदि भवान् जननायकः भवितुम् इच्छति तर्हि

अतः भवता शब्दानां स्वामी भवितुम् अर्हति।

कुशलव्यवहारः तव जीवनस्य दर्पणः,

यथा यथा भवन्तः तस्य उपयोगं कुर्वन्ति तथा तथा भवतः कान्तिः वर्धते।

सर्वविषयाणां सम्पादनस्य दायित्वं कस्य अस्ति,

सा प्रतिलिपिः प्रायः स्मरणीयः भवति ।

जनानां वचने आगत्य कस्यचित् व्यक्तिस्य गलत् चित्रम्,

भवतः शिरसि सृजितुं महत्तमं मूर्खता अस्ति।

मैत्री मैत्री, तस्मिन् शुभाशुभस्य चर्चा नास्ति।

मैत्री हृदयानां भावः, तस्मिन् सत्यस्य निहितस्य च स्थानं नास्ति।

आत्मनः अन्वेषकाणां अपेक्षया प्रियजनाः श्रेष्ठाः,

स्वस्य अन्तः एव आत्मानं अन्वेष्टुम्।

जीवनस्य एकं तथ्यं जनाः न स्मर्यन्ते यत् भवान् सम्यक् आसीत्।

परन्तु स्मर्यतां यदा भवन्तः भ्रष्टाः आसन्।

व्यक्तिश्च समानाः किन्तु अर्थाः परिवर्तन्ते,

अस्मान् प्रेमिणां कृते सर्वदा सम्यक्, दर्शयन्तः च सर्वदा अयोग्यम्।

शब्दस्य सम्बन्धस्य च मूल्यं ज्ञायते तदा,

यदा उभौ निर्गच्छति तदा एकः मुखात् अपरः जीवनात्।

प्रकृतेः सुन्दरः सन्देशः

त्वं पृथिव्याः अतिथिः असि, न तु स्वामिः।

जीवने सर्वं त्यक्त्वा किन्तु,

स्मितं कुरुत आशां मा त्यजतु।

भाग्यं कदापि मित्रं न ददातु, .

मनुष्यत्वेन जन्म न भाग्यम्, तर्हि किमन्यत्?

ज्ञाने निवेशेन सर्वाधिकं व्याजं प्राप्यते।

यत् अस्ति तत् सुखी भवेत्,

यतः अतिप्रकाशेन अपि मनुष्यः अन्धः भवति ।

गृहं निर्माय शान्ततया उपविशामि इति चिन्तितवान्,

परन्तु गृहस्य आवश्यकताः तं पथिकं कृतवन्तः।

न अधिककामना, बस हिन्दी मुकाब्ला लम्हा पूर्वापेक्षया श्रेष्ठ हो ही काफी है।

भयं कर्तव्यं वस्तु अस्ति यत् अस्माकं समयः न्यूनः अस्ति,

मुद्दा अस्ति यत् अस्माकं कृते अद्यापि समयः अस्ति।

सुखी जीवनं जीवितुं तत् स्वीकुर्वितुं आवश्यकम्,

अस्माकं यत् किमपि अस्ति तत् श्रेष्ठम्।

न सर्वं ज्ञानं पुस्तकेभ्यः आगच्छति।

नीचजनानाम् अपि किञ्चित् ज्ञानं प्राप्यते ।

एकः एव सम्यक् दिशि गमनम् श्रेयस्करम्, अपि तु गलत् दिशि गच्छन्तं जनसमूहस्य भागः भवितुं ।

सद्विषयाणां पठनस्य आदतिः भवतु

अतः, सुभाषणस्य आदतिः स्वयमेव निर्मीयते ।

विज्ञानं कियत् अपि उन्नतं सुखदं च जगत् करोति,

परन्तु मानसिकशान्तिः अद्यापि प्रकृतेः अङ्के एव प्राप्यते।

स्वरः कथयति, २.

धनं वदति।

जीवनं सुलभं नास्ति

भवता केवलं स्वं दृढं कर्तव्यम्।

यत्र परेषां दुर्बोधं भवति,

तत्र आत्मनः व्याख्यानं श्रेयस्करम्।

मातृत्वं अभ्यासः, विचारपूर्वकं वक्तुं कला च।

जीवने एकं वस्तु पालनं कुरु, सत्यं वदन् कस्यचित् हृदयं भङ्गयतु,

परन्तु मृषावादेन कदापि कस्यचित् विश्वासं न हास्यतु।

त्वं यावत् पुरतः स्थितस्य मनः अनुसृत्य जगतः कृते हितकरः असि।

मनः कृत्वा एव भवतः सर्वं भद्रं समाप्तं भवति।

प्रथमं यत् मनुष्यं मनुष्यात् पृथक् करोति तत् जिह्वा द्वितीयं वस्तु धनम्।

यः धन्यवादं ददाति सः कदापि दरिद्रः न भवति,

धैर्यं च यस्य सः कदापि न विफलः भवति।

यौनस्य सीमां ज्ञातुं एकः एव उपायः अस्ति,

असम्भवात् परं गन्तुं।

कस्यचित् सम्यक् उक्तं यत् यदा कालः उत्तमः भवति तदा भवतः त्रुटयः अपि हास्यवत् दृश्यन्ते।

यदि कालः दुष्टः तर्हि हास्यः अपि त्रुटिः भवति।

यः परेषां मानं ददाति, वस्तुतः सः एव आदरः भवति।

यतः यदि कश्चन व्यक्तिः अन्येभ्यः अपि तथैव दातुं समर्थः अस्ति तर्हि तस्य अस्ति।

अधुना जनाः सर्वस्य मूल्यं जानन्ति किन्तु महत्त्वं न जानन्ति।

विचारान् पठित्वा कोऽपि परिवर्तनः न आगच्छति,

परिवर्तनं केवलं विचारानाम् अनुसरणं कृत्वा एव आगच्छति।

यदि कूपस्य अधः गच्छति लोटा तिर्यक् भवति तर्हि पूर्णतया बहिः आगच्छति।

एतत् जीवनस्य अपि गणितं, यः प्रणमति सः प्राप्नोति।

मेहनत एक ऐसा नमक है जिससे सफलता रूपी,

भोजन का स्वाद कई गुना बढ़ जाता है।

विश्वासनौकायां सहनशीलः पुरुषः ।

सफलतया प्रत्येकं क्लेशस्य नदीं तरति।

सदा स्वभावं सूर्यवत् धारय,

अभवस्य गर्वः, मज्जनस्य भयम्।

पराश्रिताः जनाः कदापि सुखिनः न भवितुम् अर्हन्ति,

योग्यः भव यत् त्वं स्वयमेव स्वकामान् पूर्णं कर्तुं शक्नोषि।

ते अधिकं रमन्ते, .

ये तूष्णीं स्थातुं कलां शिक्षन्ति।

स्वयमेव भवितुं समयः भवति

अपरिचितः भवितुं बहुकालं न भवति।

न तु प्रयोजनं यत् प्रत्येकं जनः सत्भाषिणं भद्रं भवति,

अधुना षड्यंत्रनिर्माता जनाः अपि अतीव मधुरं वदन्ति ।

वार्तालापशैली अपि सुन्दरी भवेत्,

यथा उत्तरमपि सुन्दरं भवति।

विचाराः व्यवहाराः च अस्माकं उद्यानस्य पुष्पाणि,

ये अस्माकं समग्रव्यक्तित्वं गन्धं ददति।

पृष्ठतः ये वदन्ति तेषां विषये ध्यानं न ददातु,

केवलं भवन्तः तेभ्यः पदद्वयं पुरतः सन्ति इति अर्थः ।

यः व्यक्तिः ऋजुं स्पष्टं च वदति,

तस्य वाक्यं कठोरं भवेत् किन्तु सः कस्यचित् वञ्चनं न करोति।

कश्चित् किमपि वदति चेदपि शान्तं भवतु।

यतः सूर्यः कियत् अपि बलवान् अस्ति तथापि सः समुद्रं शोषयितुं न शक्नोति ।

जीवनं मञ्चः, पात्रं तादृशं क्रीडन्तु यत् पर्दा पतनेन अपि तालीवादनं निरन्तरं भवति।

इदमपि जगत् एवम्, सर्वे स्वकीयाः इव दृश्यन्ते।

परन्तु अस्माकं कोऽस्ति इति उद्घाटयितुं अतीव कठिनं कार्यम् अस्ति।

त्वं कस्यचित् हितं कृत्वा त्रुटिं करोषि,

अद्यापि जनाः दोषान् स्मर्यन्ते, सद्विषयाणि च विस्मरन्ति ।

यदि भवन्तः कस्यचित् आश्चर्यं कर्तुम् इच्छन्ति तर्हि तत् महत् कुरु,

यदि भवतः कस्यचित् हृदये स्थानं नास्ति तर्हि आत्मानं लघु कुरुत।

स्वीकारस्य साहसं भवतु, सुधारस्य दृढनिश्चयः च भवतु,

अतः व्यक्तिः बहु किमपि शिक्षितुं शक्नोति।

सर्वेषां सुखदानाय सामर्थ्यं अस्माकं हस्ते न स्यात्,

परन्तु अस्माकं हस्ते एव कस्यचित् क्षतिः न भवति।

तेभ्यः जनाभ्यः दूरं स्थापयितुं कुशलम्।

यः कदापि निकटजनानाम् आदरं न कृतवान्।

भावयुक्तः अशिक्षितः पुरुषः

सः जगति सर्वाधिकज्ञानी व्यक्तिः अस्ति।

कालः समये एव परिवर्तते किन्तु एकः एव व्यक्तिः अस्ति,

यत् कदापि परिवर्तते।

कालस्य परिवर्तनार्थं बहुकालं न भवति, अतः कदापि अधिकं पुष्पं न पुष्पितव्यम्,

प्रियजनं च कदापि न विस्मरन्तु।

सकारात्मकता तादृशं औषधं, .

यत् जीवनं आनन्देन सुखेन च पूरयति।

कस्यचित् गौरवः नास्ति महोदय।

भङ्गात् पूर्वं गुल्लकः अपि सर्वं धनं स्वस्य एव इति अनुभवति स्म ।

अतीव सुन्दरम्, एकस्य एव घड़ी आसीत् सर्वेषां च समयः आसीत्,

अधुना सर्वेषां घड़ी अस्ति किन्तु कस्यचित् समयः नास्ति।

धनं न मित्रं सदा, .

परन्तु मित्राणि सदा धनं भवन्ति।

जीवने सत्पुरुषः उच्चविचारानाम् उपयोगं करोति,

किन्तु मूर्खः उच्चैः स्वरं प्रयुङ्क्ते।

न केवलं रक्तसम्बन्धेन एव कुटुम्बं भवति, .

क्लेशकाले ये हस्तं धारयन्ति ते सर्वे कुटुम्बस्य सदस्याः।

केवलं कालः अनेकप्रश्नानां उत्तराणि ददाति,

यदा यदा च ददाति तदा तदा अद्भुतं ददाति।

यदि कश्चित् अवगच्छति तर्हि एकं वदामि महोदय।

एकान्तता स्वार्थीजनानाम् अपेक्षया शतगुणं श्रेष्ठम्।

न सम्बन्धः यत् जगत् दर्शयति, .

सम्बन्धः हृदयात् निर्वाहितः ।

न कश्चिद्भवति तव इति वदन् ।

यः हृदिददत्तः भवति सः अस्माकं अस्ति।

अनृतं श्रवणस्य विनोदः तदा एव आगच्छति,

यदा त्वं पूर्वमेव सत्यं जानासि।

भवतः प्रेम्णः कृते मातापितरौ मा त्यजतु,

आयुषः सर्वसुखं त्याजयित्वा केन त्वां महत्कृतम् |

यदि भवान् सम्यक् वदति तर्हि स्वस्य सम्यक् सिद्ध्यर्थं प्रयासं मा कुरुत।

केवलं सम्यक् भवतु, कालः स्वस्य साक्ष्यं दास्यति।

त्वं कदापि स्वस्य भवितुं कोलाहलं न करोषि,

केवलं विपदि एकत्र तिष्ठन्तु।

यदि स्वरः उच्चैः भवति तर्हि कतिचन जनाः एव श्रोष्यन्ति।

परन्तु यदि वार्ता उच्चा भवति तर्हि बहवः जनाः श्रोष्यन्ति।

जीवनं मुक्ततया जीवितुं लघु सिद्धान्तं कुर्मः,
प्रतिदिनं किमपि उत्तमं स्मर्यतां किमपि दुष्टं विस्मरन्तु।

सर्वं शब्दक्रीडा, मधुरवचनैः कटुवाक्यैः व्रणैः च प्रवर्तते।

शान्तचित्तेन गृहीतः प्रत्येकः निर्णयः भवन्तं सम्यक् परिणामं ददाति।

जीवनं सुन्दरं स्वप्नं यस्मिन् जीवेच्छा भवेत्,

शोकः एव सुखे परिणमति, केवलं स्मितस्य आदतिः भवतु।

सर्वेषां सम्मानः भवतः संस्कृतिः,

परन्तु आत्मसम्मानस्य पालनं भवतः अधिकारः अस्ति।

प्रेम्णः कारणस्य आवश्यकता नास्ति,

हृदयस्य अविवेकी प्रज्ञातः वदति।

यदि कश्चित् दुर्समये भवतः समीपम् आगत्य चिन्ता मा कुरु इति वदति।

यदा अहं त्वया सह अस्मि तदा एतानि वचनानि औषधं भवन्ति।

धनं केवलं जीवनाय एव

हसितुं अवगन्तुं च मानवस्य सर्वदा आवश्यकता भवति।

अलिखितं किमपि आग्रहं कर्तुं शिक्षन्तु,

अस्मिन् दैवे तत् साधयितुं शिक्षन्तु।

द्वे वास्तुनि निरंत्रायतुम आवश्यक, .

य: आय: ऋत्विक्य: अन्य प्रान्त प्रान्त व्यवहः।

द्वे वस्तूनि नियन्त्रयितुं आवश्यकम्, .

यदि आयः पर्याप्तः नास्ति तर्हि व्ययेषु यदि सूचना पर्याप्तं नास्ति तर्हि शब्देषु।

विज्ञानस्य किमपि उपयोगः नास्ति

यत् समाजस्य हिताय न भवति।

परक्षतिं कृत्वा अर्जितं धनं, २.

आत्मचिन्तायाः अपि न पर्याप्तम्।

हारिणी स एव यः शिक्षते पुनः पुनः ।

सहस्रवारं च प्रयतते स विजयते।

सत्जनानाम् स्वभावः शून्य इव भवति यथा श्रोतुं व्ययः नास्ति,

परन्तु श्रवणं जसवन्त्याः भवति, तस्य मूल्यं वर्धते।

मैत्रीं दृढं कुरुत

मित्राणि भवन्तं पतितुं न ददति यद्यपि जगत् भवन्तं जडितपत्तेः ददाति।

मालीरूपेण स्वपरिवारस्य पालनं कुरु, न तु स्वामित्वेन।

यः सर्वान् परिपालयति न तु कस्यचित् उपरि अधिकारं दर्शयति ।

मातापितृणां निधनानन्तरं भाग्यक्रीडा किमर्थं भवति,

यतः यावत् मातापितरौ जीवितौ स्तः तावत् केवलं तेषां आशीर्वादः एव तेषां भाग्यं परिवर्तयति।

Best 115+ Anmol Vachan Suvichar in Hindi

निष्कर्ष

मित्राणि, अद्यत्वे साडी-काल-मध्ये संस्कृत-सुविचार (Sanskrit Suvichar) विषये वयं विस्तरेण भवद्भ्यः कथितवन्तः। आशासे संस्कृतसुविचारं (Sanskrit Suvichar) भवद्भ्यः रोचते। वयं अस्माकं जालपुटे एतादृशान् नूतनान् विचारान् आनयामः एव। सर्वदा स्मर्यतां त्वं पर्याप्तः। एतादृशानां अधिकानां नूतनानां विचाराणां कृते “Suvichar In” इति जालपुटेन सह सम्बद्धाः भवन्तु, तावत्पर्यन्तं धन्यवादः।

 

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *